اثرات ضد قارچی اسانس و عصاره الکلی زنیان علیه ایزوله‌های بالینی مقاوم و حساس به فلوکونازول کاندیدا آلبیکنس در شرایط آزمایشگاهی

هدف: زنیان گیاهی است علفی و یک ساله از خانواده چتریان. اسانس میوه این گیاه به نام آجوان موسوم است که مهم ترین ترکیبات آن عبارتند از: تیمول، سایمن، بتا پینن، گاما ترپینن و سابینن. پژوهش های علمی جدید آثار ضد قارچی، ضد باکتریایی، ضد ویروسی و... را تأیید کرده است. قارچ کاندیدا آلبیکنس، مخمری است فرصت طلب که در موارد نقص سیستم ایمنی عامل بیماری زایی محسوب می شود. مواد و روش ها: در این مطالعه اسانس و عصاره الکلی زنیان به دست آمد و به روش میکرودایلوشن براث میزان کمترین غلظت بازدارندگی و کمترین غلظت کشندگی قارچ هر یک از آن ها برای 11 سویه بالینی و سویه استاندارد کاندیدا آلبیکنس (ptcc50-27) تعیین شد. نتایج: در مورد اسانس، کمترین غلظت بازدارندگی معادل 87/0 میکروگرم در میلی لیتر و 43/0 میکروگرم در میلی لیتر بود و در مورد عصاره الکلی کمترین غلظت کشندگی قارچ معادل 51/3 میکروگرم در میلی لیتر و 03/7 میکروگرم در میلی لیتر و 75/1 میکروگرم در میلی لیتر بود. نتیجه گیری: در سال های اخیر، عفونت های سیستماتیک قارچی مرتبط با کاندیدا آلبیکنس افزایش یافته است و منجر به مرگ و میر عفونت های بیمارستانی مرتبط با نقص سیستم ایمنی نظیر ایدز و نارسایی های خونی به ویژه به دلیل استفاده گسترده آنتی بیوتیک ها و کورتیکواستروییدها شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی اثر ضد قارچی اسانس روغنی و عصاره الکلی گیاه زنیان بر سویه های حساس و مقاوم به فلوکونازول کاندیدا آلبیکنس جدا شده از بیماران مبتلا به کاندیدیوزیس براساس روش استاندارد ارزیابی حساسیت دارویی به روش رقت در آبگوشت انجام شد. براساس نتایج به دست آمده به نظر می رسد زنیان می تواند رشد کاندیدا آلبیکنس را با مکانیسمی مشابه با فلوکونازول مهار نماید و می تواند به عنوان یک عامل ضدقارچ به ویژه همراه با فلوکونازول تجویز شود.